ذکر خنجر ؛ رقص رایج و مردانه در بین ترکمنان است که با موسیقی آوازی اجرا می شود و سازی آن را همراهی نمی کند . غزل خوان که خنجر دار است دسته ی ذکر گو را هدایت می کند و در میان “هو هو” ، ” یا هو ” و “الله الله” از خدا می خواهند که درویش و عاشق شکسته بال را حمایت کند و از نبی مدد می جوید.حرکت پاها در این رقص مثل حرکت دست ها کششی است و در نیم دایره ای اجرا می شود که مختص هر رقصنده است.در عین حال رقص در دایره ای باز صورت می گیرد که ممکن است به مرور بسته شود . حرکت با پای راست شروع می شود و پای چپ از زمین برداشته شده و در مرکز دایره قرار میگیرد .دست ها هماهنگ با پاها روی سینه جمع و سپس یه داخل و خارج دایره باز می شوددر حالی که انگشتان مشت شده اند.رقصندگان گوش به غزل خوان دارند تا دورهای ذکر را اعلام کند، مثل “دور اوچ” ( سه دور ) و ” دور وال ” (برپا ایستادن) .غزل خوان با گفتن ” خنجر ” آخرین مرحله ی رقص را تذکر می دهد و در این مرحله دست ها به صورت نمادین به سمت خنجر که در دست غزل خوان قرار دارد می رود و بالای سر رقصندگان قرار میگیرد. رقص خنجر را همتای آیین پُرخوانی می دانند که برای درمان بیماران اجرا می شود. در آیین با نوک خنجر یا شمشیر به بیمار شوک وارد میکنند تا بهبود یابد.در این رقص گویی غزل خوان همراه ذکر گویان با ارواح و نیروهای ماوراءالطبیعه ارتباط برقرار می کند و از آنان می خواهد تا ارواح خبیث و بادها و نیروهای شریر و اهریمنی را از بیمار دور کنند . این مراسم نزد یموت سابقه ای طولانی دارد . اجرای این رقص ها را در مراسم آیین دور از تاثیرات مانوی ، بودایی و شمنی ندانسته اند که جنبه ای نیایشی نیز داشته و پس از اسلام وجهی اسلامی به خود گرفته است.
